Translate

zaterdag 18 april 2015

zitbankoffensief met gedachten

observaties van de werkelijkheid. 

Hoe kijk je - met welke ogen en vanuit welk perspectief kijk je.
Hoe vertel je een verhaal? vanuit welk invalshoek neem je je luisteraar mee?

Kijken. Wat zie je. Hoe kijk je. Ik zoek met mijn beschrijving naar de goeie woorden. De omschrijvingen hebben vaak een metafoor om het perspectief, van waar uit je kijkt, duidelijk te maken. Ik vind ook nieuwe woorden uit of rijg ze aaneen om verder te kijken, te benoemen. Woorden blijken meer dan eens vrienden voor onderweg en zelden hoeven ze zichzelf te rantsoeneren. Je kunt echt putten uit een schier eindeloze voorraad. Het verbaast me hoeveel woorden zich vanzelf aan elkaar rijgen. Als het soms wat moe wordt en de woorden beginnen te haperen, dan weet je met de grootst mogelijke zekerheid dat de voorraadbus na een korte stonde rust weer helemaal vers en vol is.

Klinkt gerimpelde vriendschap hard of zacht?           Gestold water klinkt als kruiend ijs maar dan met fluweel                           't mooiste toeval is 't toeval door de mens bedacht

Ver- van - huis - toeval is god;                                   god zijn 3 letters om de wereld te organiseren (van A.L.Snijders)               en te blijven wachten

Een zitbank offensief met  gedachten  

het vergezicht komt dichterbij en de rust mompelt
het eikenhout vertrouwd en afgepast van binnen

Kijk een bank! DE NEW YORK METO BANK
deze is opnieuw uitgevonden door Hieke Aardema. Veertig jaar gezichtsbepalend - want in 1973 maakte Robert Iezzi - in opddracht van de New York Port Authority, de eerste exemplaren van zijn bank voor wachtende reizigers.
Nadat ze in New York helemaal enthousiast is geworden en de oude architect/ontwerper meekreeg staat ie nu binnenkort op vele plekken het uitzicht voor wandelaars voor te dragen.

De bank is als een zitgedicht, met een regelmatig metrum voor de zitters als een maatgevende zelfbeheersing. 'Zitgedicht' is een nieuw woord en strekt het moment tot nieuw innerlijk vergezicht.

Terwijl je tot rust met gedachten op een rij                          de wereld komt aan je voorbij.                                     Ik ga een dans wagen op de dag dat ie staat en laat het u weten hoe dat eruit ziet.

                                       

Clemens Maassen maakte een lange buiten installatie 'balance bench' voor Landart Maastricht 2013. Wij waren daar ook met 'Totems' Clemens wilde graag weten of ik iets kon met zijn installatie. Spontaan sprong ik erop en danste de lijnen in de natuur. Het resultaat is nog te zien via Youtubefilm opname 'Solitude'. De filmopname is in 1 'take' genomen.
Je hoort de natuur, de vogels, en ziet de lijnen, het penibele evenwicht tussen natuur en mens. Een rustmoment op de bank van Clemens.

De Danser

De danser is het hart van de onzichtbare werkelijkheid. De beweging is de atleet van het hart.
De verbeelding komt tot leven: Italo Calvino schreef 'De onzichtbare steden'. Filosofisch en monumentaal.  De onzichtbare steden zijn fictief en komen door hun vertelling tot leven.
Schuiten en medeauteur Benoit hebben een stripboek serie 'de duistere steden' uitgebracht. Een oeuvre op zich: enkele titels uit deze 'De Duistere steden':  'De onzichtbare grens', 'De theorie van de zondkorrel', enz..

De teksten ademen een literaire sfeer. Het dreigende verhaal geeft stap voor stap geheimen prijs. In het tekenwerk van Schuiten staat architectuur bovenaan: niet de persoon maar de bouwkunst zelf speelt de hoofdrol. Minutieus en met vele details, tekent hij gebouwen en decors. De gebouwen en de stad overheersen de mens, en geeft een toekomstige blik op hoe de maatschappij zich spiegelt in deze nieuwe architectuur.
Als we die bij de New Babylonische kunstwerken van Constant (Cobra) zien, gaat het een geruisloos over in het ander.

Ik zoek elke dag een nieuwe beweging.


Iets dat nog niet bestaat. Hoe ziet dat eruit. Hoe doet dat. Het maakt direct nieuwsgierig: ik wil er meteen op af, het ontdekken, aanraken, meedoen.
Verwondering en de toevalligheidjes die je dan op je weg ten deel vallen is het gevolg. Vaak raak ik in een museum. Met Corpus-acrobatics.nl voor voorstellingen in Luxemburg stelde ons in de gelegenheid 'Mudam' museum te bezoeken. Het is overweldigend. De ruimtelijkheid op zich en de aandacht hiervoor is zeer uitzonderlijk. Ik viel stil. Terwijl het tegenovergestelde vaak meer aan de hand is. Bij mijn laatste bezoek Boijmans van Beuningen Rotterdam begin ik ongemerkt en rimpelloos en zonder geluid met elastiekbenen te dansen: verend, schuivend, wringend, zet ik zo Constant Nieuwenhuijs 'New Babylon'- tekeningen om in beweging. Het gaat vanzelf naar achtergolven in de zaal en dan enigszins stuiterend omhoog van de grond, links en rechts wippend en versnellend, in de bijna lege museum zaal. Zo zingt het kunstwerk zich los van de muur en voelt het voor mij tastbaar.

Het parket begint mee te zingen, net als mijn adem, een vluchtige kleine mond-lach van een snelle passant en een stijve rug bij de deur suppoost onderbreken niet en laten me opgaan en doen lijnenspel kleur en ritme versmelten tot ware cellofaan achtige omhulsels die worden begeleid door staccato ketsende houten parket geluidstapjes  die halverwege nogmaals met echo terug exploderen. Ik hijg wat onthutst na van deze verrassende momenten en een aardige passant heer met grijs vrolijk krullend blijft glimlachend naar me kijken, komt dichterbij en zegt dan heel oprecht met blauwe ogen: 'ik vond het prachtig', conditie hè?

ik ren naar boven en kijk uit het zolderraam naar de choreografie op het plein dat ik net 'heb gemaakt.'

Het zou zo maar waar kunnen zijn. Het is feitelijk een subliem idee! Ik ga eerst kaartverkoop regelen. De kaarten zijn voor een gepland toeval, ik zorg ervoor bijvoorbeeld dat  klokkenluiders en het carillon onderdeel uitmaken van de tijd die 'de performance' duurt. Verder zou het mooi zijn rond het geplande tijdstip ook nog eens wat vliegtuigbeweging, en vogelzwermen in te voegen. Misschien moet ik KNMI, weerradar bekijken op de kans van neerslag en hagel? Kan ik een politieauto met loeiende sirene door de stad laten rijden zodat we met onze ogen het zwaaiende licht in de schemering kunnen volgen? Als we helemaal bovenop de Eusebius toren staan en naar beneden kijken, zien de mensen de passanten op het plein. Als er genoeg mensen op het plein lopen ontstaat er als vanzelf een choreografie. Ik kan zorgen dat er mensen kleur-paraplu's uitdelen of grote dozen in cadeaupapier. Ik kan ook vragen of mensen plotsklaps willen gaan wegrennen en dan terugkomen terwijl ze steeds verder vertragen. Zeg maar, met honderd man moet het lukken. Zelfs nog beter; ik huur ze in als toevallige passanten, pleinbezoekers, marktkooplieden en postbode pakket bezorgers. Ik huur een groepje hangout jongeren met skateboards in. Ik huur een grote groep bejaarden in met stokken en wandelrekken. En - nu slaat de fantasie op hol - ik ga 'de Nederlander' in groepen indelen en elke groep apart op het plein laten komen en dan alles door elkaar. Eerst de moeders met de kinderwagens, met daarnaast een iets ouder meelopend en jengelend kind, dan de bejaarden, en vlak erover heen de scooters met de 'huppeltutjes' en de Solex vereniging met eierdopjes en met van die ouderwetse zware leren jassen blijkt dan ook ineens links in beeld te komen. Meteen komt daar lachend een ondernemersvergadering het plein oplopen met aktetassen, blauwe pakken en bontgekleurde stropdassen, tot ze enigszins verontrust inhouden omdat er grote motoren  Harley Davidson verschijnen en gillend ordinaire dikbuikigen met Deense Doggen die zijn losgebroken en door een fanfare - en nonnengroep rennen. Gelukkig zijn daar de patateters en de schoolklas, en ook de postbode en het draaiorgel, het Rode Kruis, de Jehova getuigen, de Surinaamse moekes, een of meer Burka's, een streng orthodoxe Joodse man die druk gesticulerend oploopt met een plooi-jurk dragende fiere roodharige vrouw, de sieraden verkopers, de reggae en breakdance groepjes en de magere kunstenaarsschilders. Met verrekijkers kan ik ook nog het dichtbij van verre kijken (à la Frederique) beïnvloeden en componeren. 'Postcode Nederland' ga ik deze performance noemen. Met als subtitel: de opdeling van Nederland. Voor elke Nederlander een vereniging. Een super choreografie vanaf het Eusebius. Dat wordt een doorslaand succes. 

Je hoeft alleen maar dat wat het bedekt of niet laat zien weg te halen.

Eigenlijk is een kunstwerk er al natuurlijk, het bestaat al. Een beeldhouwer zal altijd zeggen dat hij niet opbouwt maar weghaalt totdat het beeld tevoorschijn komt. Een kwestie van perspectief, van kijken.


gezichten in mijn hoofd

     Nadat ik 13 jr. geleden enigszins overwerkt in Frankrijk op mezelf was aangewezen, werd ik gek van woede om zoveel gezichten en mensen in mijn hoofd - ze hielden me continue van mijn verlangen tot rust en ritme af. Ik ga met klei werken om al die gezichten uit mijn hoofd te krijgen. Vooral de ochtenden ga ik steevast met een enorme woede en onmacht in me, in de aanval op het klei, en na enkele weken staan er tientallen gezichten - bustes van klei -  op de tuinmuren in de Bourgogne. Ik bak ze bij het plaatselijke keramiek-atelier waar de keramiste zeer verfijnde poppenhuis meubilair en rekwisieten van keramiek maakt. Zij heeft ovens op propaangas, en nadat ik ze eerst in de eigen grote cv houtkachel heb geprobeerd en ze zijn ontploft door te hoge temperaturen, kunnen ze beter daar gedoseerd gebakken worden. Nog sneuvelen er enkele. De woede genereert in een paar uur tijd nonstop wegtrekken-wegsteken-wegvegen van de klei een bevrijd gezicht. Na enkele weken wordt het ook rustiger in mijn hoofd.

hierboven transparant toneelbeeld met lantaarnopstekers bij de voorstelling van corpus-acrobatics (december 'Grand Theatre'2013Luxemburg) en enkele impressies van Luxemburg 'MUDAM' Museum.  

beneden een aantal bevrijde gezichten. ze hebben allemaal namen. 



5 opmerkingen:

  1. reageren? graag! plaats hier je reactie als je wilt:

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hieke Aardema/Gjaltproducties19 april 2015 om 01:10

      Hee Sjoerd! Dankjewel voor je Zitgedicht-gedicht!! Het staat! En de bank van eikenhout staat inmiddels ook. In de Local Goods Store van Pakhuis de Zwijger in De Hallen Amsterdam. Genoeg ruimte om je dans te wagen daar aan de Passage! Veel liefs! Hieke

      Verwijderen



  2. Wat een mooie en supergave blog.

    De onuitputtelijke voorraad woorden, jaa...
    Zo veel die ik nog niet ken.
    Misschien zoals vroeger in een kralenwinkel staan, zó
    veel kralen waar je een ketting van kunt maken.



    Die bank ziet er sterk en trouw uit.



    Die dans die je op de blog beschrijft, in een museum, heb je ook een keer in de les verteld geloof ik.. Echt geweldigleuk beschreven, ik zie het precies voor me.
    en ook de meneer met de blauwe ogen.



    De onzichtbare steden kreeg ik een keer van Ines aan geraden en dat is echt prachtig. Wat je op je blog schrijft doet me een beetje denken aan een dag met Lotte van de Berg en een experiment dat ze doet: 'Cinema imaginaire'. --> Het stukje over het marktplein. Wouw, supergaaf idee.
    In dat experiment kregen we steeds kijk-opdrachten en moest je een aantal minuten alleen rondlopen in het station van Utrecht. Je maakte je in je eentje een theatervoorstelling/film met het perspectief waarvanuit je kijkt, dat wisselde.
    Ben jij daar in de zolder van de eusebiuskerk? (Soms hebben van die hoge kerken een zolder. Dan begint het met stenen trappen en eindigt het met een dun houten laddertje.) bij de verrekijkers staat mijn naam, maar jij hebt dat bedacht

    De gezichten die je moest maken is ook een mooi en spannend verhaal.
    Bedankt voor het schrijven.

    BeantwoordenVerwijderen



  3. Wat een mooie en supergave blog.

    De onuitputtelijke voorraad woorden, jaa...
    Zo veel die ik nog niet ken.
    Misschien zoals vroeger in een kralenwinkel staan, zó
    veel kralen waar je een ketting van kunt maken.



    Die bank ziet er sterk en trouw uit.



    Die dans die je op de blog beschrijft, in een museum, heb je ook een keer in de les verteld geloof ik.. Echt geweldigleuk beschreven, ik zie het precies voor me.
    en ook de meneer met de blauwe ogen.



    De onzichtbare steden kreeg ik een keer van Ines aan geraden en dat is echt prachtig. Wat je op je blog schrijft doet me een beetje denken aan een dag met Lotte van de Berg en een experiment dat ze doet: 'Cinema imaginaire'. --> Het stukje over het marktplein. Wouw, supergaaf idee.
    In dat experiment kregen we steeds kijk-opdrachten en moest je een aantal minuten alleen rondlopen in het station van Utrecht. Je maakte je in je eentje een theatervoorstelling/film met het perspectief waarvanuit je kijkt, dat wisselde.
    Ben jij daar in de zolder van de eusebiuskerk? (Soms hebben van die hoge kerken een zolder. Dan begint het met stenen trappen en eindigt het met een dun houten laddertje.) bij de verrekijkers staat mijn naam, maar jij hebt dat bedacht

    De gezichten die je moest maken is ook een mooi en spannend verhaal.
    Bedankt voor het schrijven.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Iris van der Ende12 mei 2015 om 12:59

    Hoi Sjoerd,
    dankjewel voor je fijne mail.
    ik vind de blog gaaf. Je speelt met taal alsof het een dans is.
    Ik vind de film met jouw dans in de installatie van Clemens Maassen cool.
    Werken in Schouwen Duivenland klinkt heeel fijn. Ik hou Zierikzee als uitje in gedachte!

    BeantwoordenVerwijderen