een wiebelend bootje en het begon met een boom

Pracht in de Gracht Zaltbommel  organiseert dit jaar voor de 6e keer Beelden in de grachten rond Zaltbommel. Ongekend wat een uitdaging. 2 jaar geleden deden Hans Vernooij en ik mee met 'plastic fantastic':  een huisje van plastic draagtassen waar een bloem door het dak heen op een zonnepaneel groeide. Het werkte ook nog. Na maandenlang proefjes en knutselen - en dankzij Radio Piet Arnhem en Mark Giesen buurman konden we uiteindelijk de goede schakelaars in elkaar solderen om de pneumatische uitschuifarm met accu en zonnecollector op het huisjes dak te laten werken. De bloemstengel groeide als het ware door het huisje van plastic draagzakken heen en verlengde zich elke paar minuten met een kleine meter. Wow. Dat was goed voor de 2e publieksprijs. Peter Greenaway gebruikte voor zijn expositie in fort Asperen eenzelfde principe voor een installatie om alle ramen tegelijk open te zetten.
Bestuur Pracht in de Gracht: Corlique Kosterman, Janneke Hillenaar, Chris Puijker, Arno Udo: gedreven kunstminnenden en kunstenaars. Opening 12 juni - beelden in de gracht festival staat tot en met 1e week september. Ook is op de Martin van Rossemsingel 53 te Zaltbommel een  informatie punt voor route en beschrijving en boekwerkje en veel belangrijker: in de beeldentuin staat werk van de deelnemende kunstenaars: pracht in de gracht.nl

Emmy Chau en Sjoerd Schwibettus werkten samen en staan met 2 beelden in de gracht voor deze editie:
'I dream'd in a dream' https://youtu.be/VrLKF3JjHjM
'Stairway to Heaven'  https://youtu.be/PiZXAHrA3fM
van walkingfaces.nl met Tijs van Trigt, Chris en Paul van Prachtindegracht.nl. Heel veel natte voeten, 2 mislukte pogingen, 2 mensen bijna in het water en wat blauwe nagel en bloedblaren van vingers ertussen. Hij staat! echt wel 5 meter hoog. Diepte water bijna 3 meter. Forse krachtinspanning en 2 kleine wiebelende bootjes.

En dan ook nog winnen! Eind september 2015 aan het eind van de 2,5 maand Pracht in de Gracht expositie werd de Publieksprijs ad Euro 2500,00 - aan 'Stairway to Heaven' toegekend: ze zijn toch zeker een nul vergeten in de prijsvermelding?
Arno van de Rabo bank deelt hem uit en we staan ook nog een keer met zijn allen erop:
Arno (Rabo directeur) - Corlique (voorzitter bestuur) - Sjoerd   (de knapste) en Chris (secretaris bestuur).

'Totems'

De link naar de filmpjes (duur 2min.) hierboven: echt heel bijzonder: je ziet hem vallen!
Pracht in de Gracht 2015: Opening 12 juni, reuze fijn met frietkot en burgemeester dichtend. De hierbij afgebeelde 'totems' staan in de beeldentuin, de zwaardwachter en de cycloop had ik nog over van al die anderen uit Maastricht-Internationaal Landart symposium, Dinxperlo schoolproject op basisschool De Wegwijzer  en Arnhem Wijken voor Kunst festival 2013 en cultuurroute met Merith Smals voor mbo opleiding 't Venster Arnhem 2014.Het is hun 4e leven nu! 

En ze zijn extra feestelijk uitgedost. Het terracotta leger' van Emmy Chau in de beeldentuin bij Pracht in de Gracht festival is hier ook afgebeeld.  Dit is een deel van de 9000 man zwart en rood, elk uniek, zoals onder meer in Ede Cultura Gallerie tentoongesteld in februari 2015.  De grachten van Zaltbommel - mooie wandeling in het groen en Zaltbommel is pittoresk.  De beelden Staan, drijven tot begin september 2015.

't begon met 'n boom  

De boom op 't Staringplein - die ging om. En toen nog een en toen nog een. Kastanjebomen. Als ze in bloei stonden was het feest. Na de rooiing parkeerden auto's daarna op de lege boomspiegels, en steeds meer hondenuitlaters hoefden niet meer verder met hun hond, vonden ze. Ik zette uit protest een aantal borden neer zodat er aandacht zou zijn voor die verloren plekken groen, de verloren plekken boom. Er waren in korte tijd 4 bomen verdwenen: hier moest wat gebeuren. Verbaasd keken mensen op bij de borden: 'hier staat geen boom' werd uitgebreid met 'hier staat geen huis', 'hier staat geen auto'. De inspiratie kwam heel simpel vanuit het gezegde huisje, boompje, beestje.

We deden mee aan internationaal Landart Symposium Maastricht en bouwden daar met boomstammen een heel veld vol totems. Op de link kun je een goede impressie krijgen van de beelden. Direct na de manifestatie zorgden vandalen ervoor dat  de totems in de vijver en in stukken verspreid werden terugvonden. We namen de beelden  mee naar het Staringplein Arnhem: Ze werden de wakers van het plein. Met hulp van alle pleiners werd het plein weer groen: er werden hekjes om de boomspiegels geplaatst en ook de zandbak werd omgetoverd tot plein tuin.

Hoi Sjoerd, brief in het laatje, de buurman:

Jouw beelden op het Staringplein gebruiken wij in onze cultuurroute voor vmbo 't Venster. Nou leek het ons leuk om daar een brief van de kunstenaar voor te lezen. Een brief waarin de kunstenaar iets verteld over het kunstwerk, mag alles zijn! En misschien een prikkelende vraag voor de leerlingen. Het leek ons leuk als die brief in dat beeld met die laatjes in 1 laatje ligt. Alsof het kunstwerk even tot leven komt door de woorden van de kunstenaar. 

Nou zijn wij natuurlijk niet de kunstenaars. Zou jij misschien mee willen werken en een brief willen schrijven aan deze VMBO leerlingen? 

Ik ben benieuwd! En hoor graag of je hier tijd/zin voor hebt. 

Groetjes,  Merith 

Antwoord:                                            

Arnhem 2 dec.2013 - Goh word ik zomaar deel van een cultuurroute. Altijd fijn.

Mij lijkt 't ook leuk met die brief in dat laatje. Moet er dan nog aan gaan werken. 

Er waren meer door regen en vandalen om, ze staan weer behalve 1 – die heeft wat meer werk  en ook dat ga ik herstellen en op tijd voor de cultuurroute weer goed maken.

Maar wanneer is het gebeuren eigenlijk?

Brief: Dit is het plein met de naam van een dichter. 

Staring was een romantische dichter uit de 19^e eeuw-blonk uit in dichterlijke vertelkunst:                               'Sikkels klinken, Sikkels blinken,

Op het plein                               Ruischend valt het graan.
voel ik nog                                 Zie de bindsters garen,
zijn woorden                              Zie in lange scharen
in de lucht.                                Garf bij garven staan.'
                                                 

Als ik beelden maak of als ik dans, als ik schilder of als ik mimetheater speel, als ik schrijf en als ik guts en druk,

Dan voel ik me een dichter en omarm de stilte van wat er niet staat en dans van binnen de dingen die niet zichtbaar zijn.

Poëzie is huid, adem, ruimte.

Poëzie is het moment van beweging, het idee van aanraken, het zinderen(trillen) van een geluidloze beweging en het strekken van een been, het huilen van een arm.

Poëzie is elke hapering van een stille gedachte.

Mijn kunst heet lijfelijke poëzie

WalkingFaces maakt lijfelijke poëzie.

De sculptuur van de mens staat centraal. 

Het Staringplein heeft strijders nodig. Wakers die ervoor zorgen dat het dichten blijft, dat de stilte nog mag en dat het onzichtbare blijft.

Langzaam vervalt het plein en verdwijnen 1 voor 1 de bomen.

Al jaren strijden we voor een nieuwe look –een echte kunsttuin voor de buurt en voor alle mensen die langskomen en we willen de bomen terug die zijn weggehaald.

De totems die ik heb gemaakt waken en drukken uit dat hier het onzichtbare moet blijven. De beeldentuin geven het plein de bomen terug.

Als een guerrillastrijder 

heb ik Ongevraagd, ongewild, onbetaald, onbezonnen deze totems op obscure tijdstippen rond dit vervallen  soms troosteloos pleintje geplaatst.

Er komen honderden kinderen elke dag voorbij. Ze lopen over de muurtjes en aaien en voelen de totems op hun weg. Ze kijken in de cycloop, die met de laadjes en raken het zwaard aan en soms klinkt er het brons van de helm.

Al die bewegingen blijven achter.

Recensie door leerlingen van vmbo 't Venster:

Bomen die lijken op mensen, dieren, ridders, kunstbomen en meer? Met de cultuurroute van ckv 'T Venster voor de 3de jaars hebben de leerlingen langs verschillende kunstwerken in de omgeving van de school gelopen en hebben daar verschillende opdrachten bij gedaan. Een van de kunstwerken waar we stil bij hebben gestaan zijn de 'Totems' van Sjoerd Schwibettus op het Staringplein. Hij heeft in het vervallen speeltuintje op het plein van stukken boom, oude gebroken borden, boeken, enz. beelden gemaakt. Deze totems, zoals hij ze noemt, heeft hij gemaakt omdat de gemeente Arnhem alle bomen op het plein weghaalt en de laatste boom die er staat zal waarschijnlijk binnenkort ook eruit gaan. De totems beschermen op een kunstzinnige manier het plein als een soort strijders, kruisvaarders, ridders. De kunstenaar heeft voor de leerlingen een brief voorgelezen en naar aanleiding daarvan en het bekijken en voelen van de beelden hebben de leerlingen 3 vragen beantwoord: Wat herken je in het kunstwerk? Wat vind je goed aan het kunstwerk? Wat zou je verbeteren aan het kunstwerk.

"Heh!? Is dit kunst? 

Wat is dit? Op elkaar gestapeld! Boomstukken?" Een kunstenaar komt op het plein met een brief. Een brief die in het laatje van het 'cycloop'-beeld thuis hoort. Een brief over ene meneer Staring, met veel rare woorden, een brief over betekenissen, poëzie, WalkingFaces. De brief vraagt of wij de kunstwerken aan willen raken!? Spannend. He! Het aanraken en voelen van een kunstwerk met een voorgelezen brief roept associaties op. "Dat is iets wat we niet kennen, maar wel interessant." Ik herken gezichten, kruisvaarders, een boekenhouder, bewakers van het plein, een kast, poppetjes, een kruis, dierenhuiden, dieren, mensen, kunstbomen met sierlijke dingen, een denkende man, ridders, herinneringen, een cycloop, strijd, gevecht. "Ik wil met het kunstwerk op de foto, met die met het zwaard."

"Wow! Zijn dit echte boeken?" 

Allemaal huishoudelijk materiaal om de kunstwerken mee te maken. Borden van een oma, bloempotten, scheikundeboeken, purschuim e.d. "Purschuim wat is dat?" Heel leuk materiaal om mee te werken, zegt de kunstenaar.

Op de schommel vul ik mijn vraag in wat ik goed vind aan het kunstwerk. Ik spring van de schommel om nog even iets beter te kijken en te voelen aan de beelden. Even een rondje eromheen lopen hoor. Graag! Dat geeft de beelden een bepaalde beweging en die bewegingen blijven achter op het plein, zegt de kunstenaar. Het is creatief, mooi gemaakt, een goed onderwerp, een jongensdroom, creatief omgaan met voorwerpen, goed passend bij het plein, sierlijk en mooi, mooi met vormen, goed dat er een minder leuk verhaal achter zit, vrij om er veel in te kunnen zien, gebruik maken van de natuur, origineel, fantasierijk, expressief, heel apart... Tja hoe bedenkt een kunstenaar dit? Hoe kunnen deze materialen het verhaal over het plein maken, laten zien, beschermen?

Het is apart. Wat zou je er dan aan willen veranderen? Het is nog wel een beetje onduidelijk wat het is.. Iemand anders zegt: "Ik zou er niks aan veranderen! Dit is iemands creativiteit en ik vind dat mooi." Ik zou het schoonmaken, glitteren, licht erop zetten in de avond, duidelijker maken, netter maken, verven met neonverf, beter beschermen, zonde van de bomen vinden, groter maken, niet kunnen bedenken, schuim weghalen, meer kleur geven, meer detailleren, maken met nieuwe bomen, niet veranderen, dierenbont weghalen. Dankjewel. Ik vond het raar, maar ik heb toch goed geluisterd. Ik begreep niet alles, maar ik heb de kunstwerken wel durven aanraken.

Dinxperlo op school de Wegwijzer,

- van Bomen tot Beestenspul - 2 dagen bikkelen - in de klas en op het schoolplein.

We hebben kastanje bomen die gerooid moesten worden voor het kunstproject gekregen. Dit is het 3e leven van de totems. Een aantal vanuit Landart Maastricht en Wijken voor Kunst 2013 gingen mee. Samen met Paul en Neeltje Hoftijzer werken we verder met boomstammen die vanuit het rooien zijn bewaard. De kastanjebomen waren ziek en Gemeente Dinxperlo moest rooien maar stelde ze voor het project beschikbaar.